کد خبر: 1261
ف
برونو لاتور تشریح کرد:
امکان جامعه شناسی بدیل/ نیازمند روش جدید در جامعه شناسی هستیم
برونو لاتور، فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی گفت: باید رویکرد و روشی جدید در جامعه شناسی وارد کنیم که می گوید به جای در نظر گرفتن افراد جدا از هم باید هم پوشانی میان آن ها را در نظر گرفت.

به گزارش شبکه علمی ثریا، نشست امکان جامعه شناسی بدیل روز دوشنبه ۲۸ فروردن ماه با حضور برونو لاتور، فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

برونو لاتور که با کتاب زندگی آزمایشگاهی مشهور شد در ابتدا با تفکیک دو نوع جامعه شناسی اجتماعی که با دورکیم شناخته می شود و جامعه شناسی پیوند که با دورکیم و گابریل تارد شناخته می شود عنوان کرد: جریان اول خود به دو نوع خرد و کلان تقسیم می شود.

وی افزود: تارد یک سؤال غیر معمول مطرح می کند که جامعه چیست؟ و در ادامه به بحث مالکیت دو جانبه اشاره می کند که توسط همه انسان ها به اشکال مختلف اعمال می شود. یک سوء تفاهم در نظریه اجتماعی وجود دارد و آن این است که دو نحله در اروپا وجود دارند که یکی برای مطالعه پدیده های اجتماعی از فرد آغاز می کند و دیگری از جامعه. حال آن که چیزی که مهم تر است آن است که ابزارهای جمع آوری داده های ما چیست. به عنوان مثال مطالعه پدیده های کلان مانند بازار سرمایه و ... با توجه به رویکرد کنش گر-شبکه (Actor-Network Theory) به این صورت است که در این رویکرد ابزارهای جمع آوری اطلاعات مهم است.

وی ادامه داد: برای توضیح پدیده های کلان مانند سرمایه داری می توانیم به ابزارهای جمع آوری اطلاعات در یک بانک تمرکز کنیم. برای مطالعه هر مسئله در نظریه اجتماعی به چیزهایی نیاز داریم. اول از همه مکان است، سپس جریان جمع آوری داده ها و بعد از آن ابزارهای سنجش داده ها مثل نقش یک کامپیوتر در یک بانک. در مرحله بعد تفسیر این اطلاعات توسط متخصصان را داریم. اما اگر بخواهیم به سطح بالاتر مثل جامعه برویم امکان مطالعه این مسائل را نخواهیم داشت.

لاتور در ادامه با تأکید بر نقش مهم مقیاس در نظریه اجتماعی تا پیش از نظریه کنش گر-شبکه (ANT) گفت: مقیاس به قدری در نظریه جامعه شناسان اهمیت داشته که آن ها بر اساس مقیاس مورد مطالعه خود، مثل مقیاس خرد یا مقیاس کلان، روش و رویکرد خود را از هم دیگر جدا می کردند. اما نکته این جاست که این مقیاس را خودِ این کنش گران ساخته اند. به همین خاطر در رویکرد کنش گر-شبکه (ANT) مقیاس را به طور کلی کنار می گذاریم.

وی افزود: تصور اشتباه این است که مطالعه مسائل اجتماعی در سطوح مختلف مانند زوم کردن دوربین است که مدام می تواند به سطح بزرگ و کوچک جا به جا شود. در رویکرد کنش گر-شبکه (ANT) این مسئله حل شده و طبق این رویکرد معتقد هستیم که ما به ابزارها و آزمایشگاه های متفاوت نیازمندیم. به بیان دقیق تر در رویکرد کنش گر-شبکه (ANT) به جای رفتن از سطحی به سطح دیگر، از شبکه ای به شبکه دیگر می رویم. در بحث مقیاس به جای تفاوت مقیاس ها باید به ارتباط دو جانبه توجه کنیم. به عنوان مثال در مسائل سیاسی اگر می گوییم یک فردی دیدگاه جهانی دارد این فرد حتماً باید دیدگاه منطقه ای هم داشته باشد. در واقع جهانی شدن مالکیت مقیاس نیست بلکه مالکیت اتصالات و ارتباطات است.

پروفسور لاتور با تأکید بر این که رویکرد من یک رویکرد فردی نیست بلکه یک رویکرد تعاملی است ادامه داد: یک نکته عجیب در نظریه اجتماعی این است که تصور می شود که اگر یک چیزی محلی است کوچک است و اگر جهانی است به این معنی است که بزرگ است. در صورتی که ابزار جمع آوری داده ها را فراموش کرده ایم. اشتباه نظریه اجتماعی این جاست که وقتی درباره فرد صحبت می کند او را از همه اتصالاتش جدا می کند و همچنین در نگاه کلان دچار اشتباه مشابهی می شود.

وی گفت: مخصوصاً این مسئله در نگاه دورکیم درباره کل و جامعه وجود دارد. وقتی این جدا شدن اتفاق افتاد مکاتب مختلف به فکر افتادند تا چگونه به این سؤال جعلی پاسخ دهند و میان فرد و جامعه آشتی ایجاد کنند. ما باید محلی کردن یک امر جهانی و جهانی کردن یک امر محلی را دوباره تعریف کنیم. در این جا دیدگاه تارد پیرامون مفهوم موناد اهمیت دارد و دیدگاهی متفاوت و منحصر به فرد است.

وی ادامه داد: به عنوان مثال به دنیای دیجیتال توجه کنید. در دنیای اینترنت هر چه فردها را افزایش می دهیم داریم شبکه را گسترش می دهیم. در این مثال چگونه می توان نگاه خرد و کلان را از هم جدا کرد؟ این مثال به فهم مفهوم موناد کمک می کند. یا در مثالی دیگر افرادی را در نظر بگیریدکه در یک دانشگاه جمع می شوند و با هم مرتبط می گردند و دانشگاه های مختلف نیز توسط شبکه های مختلف با هم ارتباط برقرار می کنند. تارد می خواست بگوید که اجزای یک کل از خود آن کل بزرگ تر هستند و این حرف برخلاف دیدگاه رایج و مرسوم ماست.

پروفسور لاتور گفت: باید رویکرد و روشی جدید در جامعه شناسی وارد کنیم که می گوید به جای در نظر گرفتن افراد جدا از هم باید هم پوشانی میان آن ها را در نظر گرفت. مانند تعاریف مختلف دانشمندان از یک مفهوم که ما می آییم به هم پوشانی دیدگاه ها و تعاریف آن ها توجه می کنیم. این یعنی مونادولوژی که من مقاله ای با این موضوع دارم که در آن به تفصیل به این مسئله پرداخته ام. این مسیری است که نمی توانم بگویم تا انتهای آن پیشرفته ام بلکه در حال پیشبرد آن هستم.

در ادامه نشست مسلم صلحی راد به شرح دیدگاه های پروفسور برونو لاتور درباره نشست پرداخت و سپس پروفسور لاتور به پرسش های دانشجویان پاسخ داد.

 

گزارش از: محمد بحرینی  

منبع: مهر


مرتبط ها
ارسال نظر
حداکثر تعداد کاراکتر نظر 200 ميياشد .
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.

دومین نسخه بتا اندروید ۱۵ با ویژگی‌های جدید منتشر شد

نحوه نظارت بر شیوه نامه پذیرش دانشجوی استاد محور اعلام شد

سفر به قلب زیبایی های کیهانی

پایان میزبانی ۱۱ روزه مصلی؛ خواندیم و ساختیم

موزیلا فایرفاکس به‌ کمک این فناوری کیفیت ویدئوها را بالاتر می‌برد

نیازمند سرمایه‌گذاری با برنامه و غیرشعاری دولتمردان در زمینه هوش مصنوعی هستیم

جزئیات اختتامیه دومین جشنواره بین‌المللی سلامت دانشجویان اعلام شد

احیای پروژه‌های بزرگ صنعتی در دانشگاه امیرکبیر/ آمار مهاجرت نخبگان ریشه رسانه‌ای سیاسی دارد

تامین‌امنیت حوزه‌های آزمون‌ نهایی با راکت‌فلزیاب و سیگنال‌یاب/تجهیز حوزه‌ها به دوربین‌ مداربسته

اپلیکیشن جدیدی که مخصوص معتادین به گوشی است

تغییر زمان آزمون روز اول پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به دلیل مشکلات سامانه کارت ورود

طلب ۱.۵ همتی شرکت‌های لبنی بابت طرح شیر مدارس

تاکید وزیر علوم بر تسهیل جذب نخبگان به عنوان عضو هیات‌علمی

برگزاری جشن ازدواج ۱۳۰ زوج دانشجوی دانشگاه محقق اردبیلی

فرهنگ سازی گام اول فریلنسری است

هر ایرانی یک فریلنسر می شود

طلاب صورت خود را با سیلی سرخ نگاه داشته‌اند

تحول به معنای کنارگذاشتن سنت‌های اصیل حوزوی نیست

جدول معیارهای جدید برای رتبه بندی دانشگاه‌ها

آیین‌نامه تسهیل جذب دانشجویان بین‌الملل تدوین شد

سرعت در جذب اعضای هیات علمی رتبه دانشگاه‌ها را تغییر می‌دهد

حضور رییس دانشگاه علامه‌طباطبایی در گردهمایی روسیه و جهان اسلام

اعزام ۲۰۰ طلبه جهادی به مناطق سیل‌زده فریمان

تانک‌های بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس

بن‌سلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین می‌کند

ترکیه رقیب جنگنده F-35 آمریکا را ساخت+عکس

هوشمندسازی افزایش کیفیت زندگی مردم و رشد اقتصاد

گیاهان دارویی کلید رسیدن به اقتصاد دانش‌بنیان

ایجاد بنیه علمی و فناورانه جهت رسیدن به اهداف بزرگ در حوزه نانو

تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس

حرکت کثیف اپل درباره عکس‌های کاربران لو رفت

آگهی/دستمزدهای نجومی؛ بررسی درآمد وکلا شایع یا واقعیت

علت انتخاب نام Gemini برای هوش مصنوعی گوگل چه بود؟

گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس

شکست سنگین مرسدس بنز در فروش این خودروها+عکس

لغو امتحانات نهایی روزهای ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت دانش‌آموزان

کشف استخر سرپوشیده‌ ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس

ردپای تازه کشف شده انسان‌ها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس

موشک تازه از راه رسیده روسیه فشار به اوکراین را بیشتر کرد+عکس

اطلاعات لو رفته تازه درباره آیفون SE اپل

قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری می‌کند

حقایقی درباره کهکشان راه شیری میله‌ای که چیزی درباره آن نمی‌دانید

ساخت هندزفری جدیدی که هرگز گره نمی‌خورد+عکس

تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخ‌زده در مریخ ثبت شد+عکس

گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس

بی‌ام‌و قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس

خودروی پرفروش اروپا به ایران آمد+عکس

پس زمینه تابلوی مونالیزا متعلق به این مکان است+عکس

من یک پایین شهری‌ام در کتابفروشی‌ها

جشنواره ‌ایده های برتر جوانان در کردستان برگزار می شود

جنس کنش دولتمردان سیزدهم اعتقاد به مشارکت خیرین است

ساخت مدارس خیرساز در دولت سیزدهم به‌طور میانگین ۲ برابر شده است

افرادی که با قرآن مانوس شده اند؛ حق طلب و حق جو هستند

درخواست دانشجویان لهستان برای تحریم رژیم صهیونیستی

استقرار میز پاسخگویی امتحانات نهایی در ادارات آموزش و پرورش مناطق ۱۹گانه تهران

اولویت سازمان سنجش پس از ملی شدن چیست؟

جشنواره برهان ؛ تلاش دوباره برای احیای کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها

پیام تسلیت جهاد دانشگاهی تهران در پی شهادت یکی از رزمندگان حزب‌الله

چگونگی تبدیل نظریه علوم انسانی به فناوری نیاز امروز جامعه است

موسسه علم و فناوری شهید مسعود علیمحمدی راه‌اندازی شد

دبیر شورای تحول و ارتقای علوم انسانی انتخاب شد

مشکل خوابگاه‌های دانشجویی با بومی‌گزینی حل می‌شود

روایت آخرین جمعه نمایشگاه سی و پنجم؛ همهمه بازی و کتا

حضور دانش‌آموزان بدون کارت امتحان نهایی در جلسه با «شناسنامه»/ امکان دریافت آدرس حوزه از مدرسه

اختصاص شعب ویژه رسیدگی به جرائم حوزه فروش سوالات امتحانات نهایی

آغاز ثبت‌نام اوقات فراغت دانش‌آموزان از اول خرداد

اجرای طرح‌های هوشمند سازی در صنعت نفت در دستور کار دانشگاه صنعتی امیرکبیر

شرایط و نحوه حذف اضطراری دانشجویان شریف اعلام شد

تاکید بر انجام رویدادهای فرهنگی توسط دانشجویان برای هم‌نسلان خود

مرحله نهایی سی و هشتمین جشنواره قرآن و عترت دانشجویان برگزار شد

رونمایی آمریکا از بزرگ‌ترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس

دانشگاه اصفهان عنوان برگزیده در جشنواره دریچه را کسب کرد

امکان ثبت نام سرویس مدرسه در سامانه سپند از اول خرداد

تمام اطلاعات آیفون‌ها و آیپدها لو رفت

داستان‌های طنز کودک و نوجوان پرمخاطب در نمایشگاه کتاب

خانم‌ها در آزمون استخدامی آموزش و پرورش هم گوی سبقت را ربودند

دانشگاه‌های غیرانتفاعی و چالش‌هایی که حل نشده باقی مانده است

نتایج اولیه آزمون استخدامی رشته‌های دبیری هفته سوم خردادماه اعلام می‌شود

دانش آموزان نگران دریافت کارت ورود به جلسه آزمون‌های نهایی نباشند

اهمیت مدیریت دقیق آزمون‌های نهایی خرداد ماه / نقش این آزمون‌ها در کنکور

چطور با گوشی خود بفهمیم که ما را ردیابی می‌کنند؟

کاسبی عجیب و پرسود چند ایرانی در آمازون+عکس

ارزان‌ترین سلاح پهپادکُش که ساخت بریتانیا است+عکس

گوشی جدید شیائومی با نمایشگر بزرگ رونمایی شد+عکس

ترفند مخفیانه و زشت اپل در فروش یکی از محصولاتش لو رفت+عکس

تصویری از گودال ۸۰۰۰ متری یخ‌زده در مریخ ثبت شد+عکس

بزرگ‌ترین فروچاله زیرآبی دنیا که باعث انقراض‌ دایناسورها شد+عکس

بی‌ام‌و قدرتمند با بدنه مخملی همه را متعجب کرد+عکس

استور بازی موبایل ایکس باکس در تابستان از راه می‌رسد

جزئیات کیا سورنتو جدید اعلام شد+عکس

تانک‌های بریتانیایی به یک وسیله عجیب مجهز شدند+عکس

تصویر ناسا از شفق قطبی بر فراز لهستان پربازدید شد+عکس

تصویر واقعی از آیفون ۱۶ در دست یکی از کاربران فاش شد+عکس

کشف خیره کننده دانشمندان درباره یون‌ها همه را شگفت زده کرد

آیفون16 پرومکس در باتری و شارژدهی رکوردشکن می‌شود

حرکت کثیف اپل درباره عکس‌های کاربران لو رفت

بن‌سلمان امنیت فرودگاه کلان شهر نئوم را با هوش مصنوعی تامین می‌کند

تمام اطلاعات آیفون‌ها و آیپدها لو رفت

رونمایی آمریکا از بزرگ‌ترین هواپیمای رادارگریز دنیا+عکس

ارزان‌ترین باتری مادام‌العمر دنیا کشف شد+عکس

ردپای تازه کشف شده انسان‌ها در آمریکا سن این کشور را بالا برد+عکس

گلکسی S25 با تراشه ۳ نانومتری و قدرت شارژدهی قوی+عکس

حقایقی درباره کهکشان راه شیری میله‌ای که چیزی درباره آن نمی‌دانید

خریداران Xperia ۱ VI سونی منتظر یک تغییر ویژه در صفحه نمایش‌ باشند+عکس

کشف استخر سرپوشیده‌ ۱۶۰۰ساله در ساحل آلبانی همه را انگشت به دهان گذاشت+عکس

زاکربرگ می‌خواهد این شبکه معروف خبری را بخرد

قابلیت تازه اندروید که از دزدی گوشی شما جلوگیری می‌کند

منتظر شفق‌های قطبی بعدی باشید

اشتباه بی‌سابقه گوگل سالمندان را سردرگم کرد

سرقت ۲۵ دلاری رمز ارز دو برادر در بلاک چین اتریوم